GLUTATYON NEDİR?

Glutatyon, hücrelerin enerji santralleri olan mitokondrilerin sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir.

GLUTATYON NEDİR

• Vücudumuzun en önemli antioksidanıdır; yani vücudumuzun bir güvenlik görevlisidir. Bu nedenle ana antioksidan olarak anılır.
• Vücudumuzu zararlı serbest radikallerden korur.
• Glutatyon vücudumuzda karaciğerde doğal olarak üretilir.
• Glutatyon,  sistein, glisin  ve glutamin  aminoasitlerinden meydana gelir.
• Glutatyona “ana anti-oksidan” denilmesinin sebebi, serbest radikalleri yakalayarak karaciğere taşıması ve burada  kendisini  yenileyerek tekrar işine geri dönmesidir.
• Serbest radikaller, çoğu zaman normal hücredeki  metabolik oksidasyonunun yan ürünleri ve toksik atıkları olarak üretilir. Anti-oksidanlar tarafından etkisiz hale getirilmediklerinde otoimmün hastalıklara, kanser gibi kronik hastalıklara yol açabilirler.
• Normalde vücudumuz her gün glutatyon sentezlediği halde kimi zaman yetersiz kalmaktadır. Bunun için yaşadığımız sürece glutatyon gereklidir. Gıdalarla alınabilecek glutatyon miktarı az olması nedeniyle vücuda ağız yoluyla hazır glutatyon alımı yetersizdir ve ayrıca mide asidine dayanıklı olmadığından etkisini yitirmektedir. Gıdalarla hazır olarak gelebilecek glutatyon yeterli olmasa da, glutatyonun vücutta yapımına yardımcı olan sistein, glisin ve glutaminin gıdalarla alınabilmesi sayesinde kendi glutatyonunu kendinin yapması desteklenebilir.

GLUTATYONUN FAYDALARI

• Serbest radikaller- kimyasal toksinler vs gibi vücudumuza zarar veren maddelerin doğrudan etkisizleştirilmesinde (yani Faz 1-faz 2 detoksifikasyon sisteminde) görev alır.

• Hücrelerimizi korur ve enerji metabolizmamızı yani mitokondrilerimizi iyi çalışır hale getirir, bağışıklık sistemini kontrol etmek için kritik öneme sahiptir.

• Çeşitli antioksidan enzimler için kofaktördür (Kofaktör, biyokimyasal dönüşümlerde yardımcı olan "yardımcı moleküller" demektir)

• C ve E vitaminlerinin yenilenmesinde görev alır.

• Cıvanın hücrelerden ve beyinden temizlenmesine yardım eder.

• Hücresel yenilenmeyi düzenler antiaging etkilidir.

• Zihinsel ve fiziksel işlevimizin üst seviyeye ulaşmasına yardımcı olur. Araştırmalar, artmış glutatyon seviyelerinin kas hasarını azalttığını, iyileşme süresini düzenlediğini, dayanıklılığı arttırdığını ve metabolizmayı desteklediğini göstermiştir.

• Serbest radikallerin  doğrudan etkisizleştirilmesinde yani  detoksifikasyon sisteminde görev alır.

• Kronik enflamasyonu geriletir.

• Bağışıklığı destekler.

• Kanserin yayılmasını engeller

• Karaciğer yağlanması olanlarda hücre hasarını azaltır.

• İnsülin duyarlılığını arttırarak şeker hastalığını ve insülin direncini geriletir.

• Beyin hasarını engelleyerek, Alzheimer gibi hastalıklara karşı korur.

• Parkinsonda şikayetleri hafifletir.

• Ülseratif kolit hastalarnda bağırsak hasarını azaltır

• Otizm bulgularını geriletir. Otizmi olan çocukların daha düşük düzeyde glutatyona sahip olduğuna dair bazı kanıtlar vardır.

• Artmış glutatyon seviyeleri kas hasarını azalır, iyileşme süresini kısaltır, dayanıklılığı arttırır.

Glutatyon neden azalır?

• Alım yetersizliği:Glutatyon içeren gıdaların yeterli tüketilmemesi
• Sigara ve alkol :Sigara kadminyum vb pek çok ağır metal içerir.
• İlaçlar :Özellikle parasetomol glutatyon depolarını tüketir.
• Petrokimya ürünleri
• Kozmetik ürünler
• Tarım ilaçları
• Temizlik ürünleri (deterjanlar, ağartıcılar, yumuşatıcılar, oda parfümleri )
• Ağır metaller (alüminyum, cıva, kurşun, kadminyum, bakır)
• Gıda katkı maddeleri
• Klorlu su
• Mutfak aletleri (alüminyum, teflon, bakır, plastik kaplar, pet şişeler)
• Kronik stres
• Aşırı egzersiz
• Yaşlanma
• Melatonin eksikliği

Glutatyon Düzeylerini Artıran Besinler ve Destekler

• Karaciğerde glutatyon üretimini artırmaya yardımcı olan besinler (glutatyon prekürsörleri) arasında kükürtten zengin olan sarımsak, soğan, avokado, kuşkonmaz, bamya, brassica grubu sebzeler (brokoli, lahanagiller, su teresi, karnabahar, brüksel lahanası), radika, şalgam sayılabilir.

• N-acetyl-cysteine (NAC) glutatyon üretimini uyaran değerli bir destektir. Ucuz ve hızlı etkilidir. NAC ile GSH düzeylerindeki yükselme birkaç saat süren geçici bir yükselmedir.

• SAMe – S-adenosyl-methionine – kısmen sisteine dönüştürelen bir methionin türüdür, siroz ve kolestaz tedavisinde kullanılır. Duygu durumunu stabilize eden bir destektir. 

• Folat, vitamin B6 ve vitamin B12, biotin gibi metilasyon nütrientlerini içeren karaciğer, mercimek, ıspanak, kuşkonmaz, avokado, maydanoz, pancar, börülce tüketilmesi önerilir.

• Melatonin hormonu  uyku ve uyanıklık döngüsünü düzenleyen hormondur, beyindeki epifiz bezi tarafından üretilir. Melatonin kana gece salınır ve üretimi büyük ölçüde ışığa bağlıdır.  Melatonin aynı zamanda çok güçlü bir antioksidandır. Başka antikosidanları uyarma özelliği vardır.  Melatoninin beyin, karaciğer, kaslar ve kanda GSH düzeylerinin etkili biçimde artırdığı gösterilmiştir. Doğal mlatonin kaynakları antepfıstığı, domates, badem, goji berry, vişnedir.

• Magnezyum glutatyon sentezi için önem taşıyan gamma glutamil transpeptidaz enziminin çalışması için gerekli olan bir mineraldir. Balık, ıspanak, kabak, balkabağı çekirdeği, ayçiçeği çekirdeği, fasulyegiller, ceviz, badem, yerfıstığı zengin magnezyum kaynaklarıdır.

• Çinko eksikliği özellikle kırmızı kan hücrelerinde aktif glutatyon düzeylerinin düşmesine yol açar. Ancak yüksek çinko düzeyleri de toksiktir. En zengin çinko kaynakları istiridye, kırmızı ve beyaz et, kabuklu deniz ürünleridir. Bitkisel kaynaklardaki çinkonun biyoyararlanımı hayvansal kaynaklara nazaran çok düşüktür.

• Selenyum, vücudun glutatyon üretimi ve geri dönüşümü için önemlidir. Brezilya cevizi,sardalya, pisi balığı, otlak hayvanı etleri, hindi, karaciğer, tavuk, yumurta, ıspanak selenyumdan zengin gıdalardır.

• Milk thistle (silymarin) glutatyon düzeylerini yükseltir. Karaciğeri temizleyici, koruyucu ve yenileyici özelliğiyle tanınmaktadır.

• Alfa Lipoik Asit aktif glutatyon (GSH) düzeylerinin artmasına yardımcı olan bir destektir. Günde 300-1200 mg Alfa lipoik asit ayrıca insülin duyarlılığını artırmakta ve diyabetik nöropati semptomlarını azaltmaktadır.

• Fiziksel aktivite glutatyon düzeylerinin artmasını sağlar. Haftada en az üç defa günde 30 dakikalık yoğun egzersiz vücudun antioksidan savunmasımı artırmaktadır.

• C Vitamini kırmızı kan hücrelerinde ve lenfositlerde glutatyon düzeyini artırır. Turunçgiller (portakal, greyfurt), kırmızı ve yeşil biber, çilek, kivi C vitamininden zengin besin kaynaklarıdır.

• E (karma tokoferol formunda) vitamini glutatyon ile birlikte çalışan önemli bir antioksidandır. Glutatyonun geri dönüşümüne (C vitamini ile birlikte) yardımcı olur. Badem, tatlı patates, avokado, ıspanak, ayçiçeği, balkabağı, alabalık, zeytinyağı E vitamininden zengindir.

• Glutatyon üretimini uyaran baharatlar zerdeçal, tarçın, kakule ve çörekotudur.

Damardan glutatyon alıyorsanız dikkatli olun. Uygulanan doza ve verilme süresine dikkat edin.

Sevgiler