N-ASETİL SİSTEİN (NAC) - 2

Yeniden merhaba, 
Bir önceki gönderide genel hatları ile giriş yaptığımız, glutatyonun öncüsü olan NAC konusunda yapılmış çalışmaları incelemeye devam edeceğim.

Kaynak için 👆

NAC'nin +29 Faydaları ve Kullanımları (N-Asetil Sistein)

NAC (N-Asetil Sistein) potansiyel sağlık yararları çok olan bir antioksidandır. Duygudurum bozuklukları, uyku, enfeksiyonlar ve iltihaplanmada yardımcı olabilir. Glutatyon seviyelerini arttırır ve kronik sağlık sorunlarının altında yatan oksidatif stresin arttığı çoğu duruma yardımcı olur. Dozaj ve yan etkilerle birlikte tüm faydalarını anlayabilmek için okumaya devam edin.

NAC nedir?

Vücudunuz kendi antioksidanlarını yapmak için N-asetil sistein (NAC) kullanır. Tıbbi olarak, asetaminofen toksisitesini tedavi etmek için kullanılır; aşırı dozdan sonraki ilk sekiz saat içinde verildiği sürece neredeyse % 100 etkilidir [1, 2].

Diğer tüm amaçlar için, NAC onaylanmamış bir takviyedir.

Ön kanıtlar umut verici görünebilir (ve bazı durumlarda çok umut verici!), Ancak gelecekteki çalışmalar NAC'nin bu amaçların bazıları için aslında etkisiz olduğunu bulabilir.Sağlık stratejilerinize NAC eklemeden önce doktorunuzla konuşmanız önemlidir, çünkü beklenmedik etkileşimleri olabilir.

Genel Bakış

Savunucuları:

ü Güçlü antioksidan

ü Glutatyon için yapı taşları sağlar

ü Akciğerleri, bağırsakları, beyni, karaciğeri ve böbrekleri koruyabilir

ü Toksinlere ve kirleticilere karşı savunma yapabilir

ü Gripin önlenmesine yardımcı olabilir

ü Doğurganlığı geliştirme potansiyeli vardır

ü Birçok kronik sağlık problemine yardımcı olabilir

Şüpheli Yanlar:

ü Tadı kötüdür ve bulantıya neden olabilir.

ü  Kanamayı etkileyebilir.

ü Birçok iddia edilen fayda kanıtlanmamıştır.

N-Asetil Sisteinin (NAC) Potansiyel Faydaları

Aşağıdaki listede, asetaminofen (parasetamol) toksisitesinin NAC'nin FDA onaylı tek kullanımı olduğuna dikkat edin. Sizin ya da tanıdığınız birinin aşırı doz asetaminofen kullandığından şüpheleniyorsanız, zehir kontrolünü arayın ve hemen tıbbi yardım alın. NAC'yi kendi kendine uygulamaya çalışmayın.

NAC'ı günlük sağlık rutininize dahil etmek istiyorsanız, önce doktorunuzla konuşun. Mevcut tıbbi reçeteleriniz ve diğer sağlık stratejilerinizle oluşabilecek beklenmedik etkileşimleri anlamanıza yardımcı olabilirler.

Bu potansiyel faydaların birçoğu için ön kanıt umut verici olsa da, asetaminofen toksisitesinin tedavisi dışında NAC kullanımı FDA onaylı değildir.

NAC ın Etkili Olduğu Durumlar

1) Acil Tıp

NAC, yoğun bakım ünitelerinde, ameliyattan önce ve sonra organ hasarını azaltmanın olası bir yolu olarak çok çalışılmıştır. Kalp cerrahisinden kısa süre önce verildiğinde, akciğer hastalığı olan 70 hastanın karaciğerlerinin korunmasına yardımcı olmuştur [3].

Acil bir vaka durumunda, ameliyattan önce veya sonra kullanıldığında kalp krizi komplikasyonları, destekli solunum, karın cerrahisi ve pankreatit için yardımcı olabilir [4, 5, 6, 7].

Asetaminofen Toksisitesinden Karaciğer Hasarı

N-Asetil Sistein 50 yıldan uzun bir süredir ASETAMİNOFEN (PARASETAMOL) zehirlenmesine karşı bir panzehir olarak kullanılmaktadır. Aşırı dozdan sonraki ilk sekiz saat içinde verildiği sürece neredeyse % 100 etkilidir [2].

Yaygın ağrı kesiciler (Tylenol vb), karaciğere zarar verebilecek ve hatta yüksek dozlarda karaciğer yetmezliğine neden olabilecek asetaminofen içerir. Asetaminofen, ciddi, ani karaciğer hasarının en yaygın nedenidir [8, 9].

400'den fazla hasta üzerinde yapılan birkaç çalışmasıya göre NAC, asetaminofen kaynaklı ciddi karaciğer hasarını güvenli bir şekilde önleyebilir ve sağkalımı artırabilir [8, 10].

Ani, hayatı tehdit eden karaciğer hasarına çeşitli ilaçlar, toksinler veya hepatit neden olabilir. NAC, bu gibi 80 vakada karaciğerin korunmasına yardımcı olmuştur. İlaçlardan karaciğer hasarı olan hastalar en iyi sonuçları almıştır [11].

NAC, yoğun bakım ünitelerinde, ameliyattan önce ve sonra organ hasarını azaltmanın olası bir yolu olarak çok çalışılmıştır [3].

Acil tıp, asetaminofen toksisitesini tedavi etmek ve ameliyattan önce veya sonra organ hasarını önlemek için NAC'e güvenir.

NAC ın Muhtemel Etkileri

2) Detoks

Glutatyon düzeylerini artırarak ve oksidatif stresle mücadele ederek, NAC vücudu çeşitli toksinlerden ve kirleticilerden korumaya yardımcı olabilir.

Ağır metaller

Bazı çalışmalara göre, NAC kronik kurşun toksisitesi için güvenli bir çözüm olabilir. Kurşuna maruz kalmış 171 işçide  3 ay sonra kırmızı ve beyaz kan hücrelerinde kurşun seviyelerini düşürdü ve antioksidan enzimleri arttırdı [12, 13].

NAC ve çinko kombinasyonu, sıçanlarda karaciğer ve kanda cıva birikmesini önleyerek cıva toksisitesinden de koruyabilir . Klinik çalışmaların bu etkiyi doğrulaması gerekecektir [14].

Tarım ilacı

NAC, detoksu artırarak pestisit zehirlenmesine yardımcı olabilir. Pestisit zehirlenmesinden muzdarip 30 kişiye verilen NAC, glutatyonu arttırdı ve ek tedavi ihtiyacını azalttı [15, 16].

NAC ayrıca bir çalışmada çok toksik bir pestisitten (alüminyum fosfit) gelen hasarı azalttı. Bu pestisitlere maruz kalan kişilerde hastanede kalış süresini kısaltmış, nefes almayı iyileştirmiş ve sağkalımı arttırmıştır [17].

Dizel yakıt

Dizel yakıta maruz kalmak sağlıklı insanlarda bile ciddi kan damarı hasarına neden olabilir.Dizel yakıta maruz kalmadan önce C vitamini ile birlikte NAC almak, 21 kişiden oluşan bir çalışmada kan damarlarını korudu [18].

Dizel dumanları da solunum problemlerine neden olabilir ve astımı kötüleştirebilir. 6 gün boyunca NAC, dizele maruz kalan 26 kişide hava yollarını korudu ve astım semptomlarını düzelterek astım ilacı gereksinimlerini azalttı [19].

Silisyum

Silika genellikle şantiyelerde ve tarımda bulunur. Ciddi akciğer hasarına neden olabilir. Silikaya maruz kalmış olan 96 kişide, bir anti-enflamatuar ile kombine edilen NAC akciğer fonksiyonunu, öksürük, ağrı ve tıkanıklığı iyileştirdi [20].

Kimyasal Savaş

NAC kimyasal savaş ajanından (hardal gazı) zehirlenen 144 kişide solunum, öksürük, tıkanıklık ve akciğer fonksiyonlarını iyileştirdi [21].

Ölümcül Mantarlar

NAC, dünya çapında ölümcül mantar zehirlenmesinin bir numaralı nedeni olan Köygöçüren Mantarını (Death Cap) yanlışlıkla yiyen insanlarda cankurtaran olabilir. Bir zehirlenme önleme protokolüne eklendiğinde iyileşmeyi hızlandırdı ve karaciğer yetmezliğini önledi [22].

Güçlü antioksidan etkileri sayesinde, bazıları NAC'nin ağır metaller, böcek ilaçları, dizel yakıt, silika, kimyasal savaş, ölümcül mantarlar ve diğer zehirlerin neden olduğu hasarı tersine çevirebileceğine inanıyor.

Kemoterapi ve X-Işınları

Sisplatin, kulaklara ve böbreklere zarar verebilen yaygın bir kemoterapidir. NAC kulak enjeksiyonları, cisplatin hasarını önledi ve 84 kişilik bir çalışmada kulakları korudu [23].

NAC infüzyonları ayrıca lösemili 80 kişide ağız ülserini ve kemoterapiden kaynaklanan iltihabı azaltmıştır [24].

Kolon kanseri olan 14 kişide oral NAC kemoterapinin beyindeki yan etkilerinden koruma sağlamıştır  [25].

NAC ve diğer antioksidanlar, kemik kanserlerini teşhis etmek için kullanılan x-ışını radyasyonunu önleyebilir. C vitamini, lipoik asit ve beta-karoten ile birleştirilen NAC, bir çalışmada 5 kişiyi röntgen tarayıcı hasarından korumuştur [26].

Bir çalışma, kemoterapinin neden olduğu böbrek hasarı olan 28 kişide yüksek intravenöz dozlarda NAC'nin güvenli olduğunu belirlemiştir [27].

Bazı çalışmalarda NAC, muhtemelen serbest radikal hasarını önleyerek, kemoterapi ve diagnostik röntgenlerin yan etkilerini azaltmıştır.

3) Akciğer Hastalığı

KOAH (COPD=Chronic Obstructive Pulmonary Disease)

NAC, Kronik Bronşit veya Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) gibi akciğer hastalığı olan kişilerdeki inflamasyonu ve mukusu azaltmak için yaygın olarak kullanılır. Akciğerdeki mukusu parçalayabilir ve glutatyonu yenileyebilir; bu da hava yolu hasarını ve solunum güçlüklerini azaltır [28].

Büyük bir incelemeye göre, NAC, herhangi bir yan etkisi olmadan kronik bronşitli kişilerde semptomları iyileştirdi ve hastalığın kötüleşmesini önledi. Bir çalışmaya göre 2 aylık NAC kullanımı KOAH'ı iyileştirmediği için en az 3-6 ay boyunca alınması gerekmiştir [28, 29].

C vitamini ile birlikte NAC, 79 KOAH'lı kişide antioksidan ve beslenme durumunu artırdı [30].

Başka bir çalışmada KOAH'lı kişilerde 1 yıldan uzun süre yüksek dozlar kullanımı güvenli bulunmuştur ve gelişmiş akciğer kapasitesi ve solunum sağlamıştır [31].

NAC, tipik KOAH tedavisi olan oksijenin yanı sıra verilmiştir. 45 hastada uzun süreli oksijen tedavisinden kaynaklanabilecek oksidatif hasarı önleyebilir [32].

Kronik bronşit veya KOAH hastaları uzun süreli NAC takviyesinden yararlanmıştır; akciğer fonksiyonunu iyileştirdiğine, hastalığın kötüleşmesini önlediğine ve mukusu yumuşattığına inanılmaktadır.

Akciğer Hasarı ve Enfeksiyonları

NAC, akciğer scar hastalığı (yarası) veya akciğer enfeksiyonu olan kişilerde aynı solunum yararlarına sahip görünmemektedir. Akciğer scar hastalığı olan 151 hastanın iki çalışmasında akciğer hasarı üzerinde karışık etkiler görülmüştür. 28 hastayı içeren daha küçük bir çalışmada, inhale edilen NAC hastalığın daha hafif formlarına sahip olanlara yardımcı olabildi. Oral NAC, daha büyük çalışmada aynı faydalara sahip değildi [33, 34].

Kısa süreli NAC, akciğer enfeksiyonu ve skarlaşması olan hastalarda C vitamini ve antioksidan durumunu arttırdı, ancak akciğer fonksiyonlarını iyileştirmedi. Sadece 30 gün boyunca verildi, bu muhtemelen doku yenilenmesini etkileyecek kadar uzun bir süre değildi [35].

İnhale NAC 100 küçük çocuk üzerinde yapılan bir çalışmada hava yolu enfeksiyonlarına da yardımcı olmuştur [36].

NAC, çoklu çalışmalarda akciğer skarlaşması ve enfeksiyonlar üzerinde hafif faydalı bir etkiye sahiptir. Soluma oral tüketimden daha etkiliydi. 

Yetersiz Kanıt İçeren Durumlar

Aşağıdaki iddia edilen faydalar sadece sınırlı, düşük kaliteli klinik çalışmalarla desteklenmektedir. Aşağıda listelenen kullanımlardan herhangi biri için NAC kullanımını destekleyecek yeterli kanıt yoktur. NAC almadan önce bir doktorla konuşmayı unutmayın ve asla doktorunuzun önerdiği veya reçete ettiği bir şey yerine kullanmayın.

4) Karaciğer Sağlığı

NAC, en fazla miktarda karaciğerde bulunan glutatyonu arttırır. Bu nedenle NAC, karaciğeri iltihaplanma, ilaç zehirlenmesi ve ciddi karaciğer hastalıklarından koruma potansiyeli nedeniyle araştırılmaktadır. Karaciğer hasar görürse, iltihap ve oksidatif stres her zaman artar. NAC'nin iltihabı azaltarak ve antioksidan rezervlerini artırarak karaciğeri koruyabildiğine dair bazı kanıtlar vardır.69 hastanın yaptığı bir araştırmaya göre NAC, tüm vakaların % 86'sında karaciğer hasarını azalttı. Karaciğeri aşırı alkol ve çevresel kirleticiler gibi faktörlerden koruyabilir [37].

NAC enjeksiyonları 75 Hepatit B hastasının bir çalışmasında karaciğer fonksiyonunun glutatyondan daha iyi artmasına yardımcı oldu [38].

NAC, ciddi karaciğer hasarının onarılmasına ve karaciğer detoksunun geliştirilmesine yardımcı oldu. Karaciğerdeki glutatyonu arttırdı ve toksinlerden, ilaçlardan ve enfeksiyonlardan oksidatif karaciğer hasarını önlemeye yardımcı oldu.

5) Oksidatif Stres

Bazı çalışmalarda, NAC sadece 8 gün sonra antioksidan durumunu arttırdı. Ayrıca glutatyon seviyelerini ve aktivitesini arttırdı ve oksidatif hasar belirteçlerini % 30'dan fazla azalttı [39, 40].

Aşırı oksidatif stres hücrelere zarar verebilir ve birçok kronik hastalığın, yetersiz beslenmenin ve toksin maruziyetinin temelini oluşturur. NAC glutatyonu yenileyerek,  oksidatif atak altındaki hücreleri ve organları koruyabilir [41].

NAC ayrıca kırmızı kan hücrelerini ve fonksiyon belirteçlerini  ve de büyüklüklerini arttırmıştır (eritropoietin, hemoglobin, hematokrit, MCV) [39, 40].

NAC ve Glutatyon

Oral glutatyonun biyoyararlanımı zayıftır ve NAC almak bu sorunu atlatmanın potansiyel bir yolu olarak kabul edilir. NAC, 20 kişilik bir çalışmada oral yoldan alındığında glutatyon düzeylerini ve diğer antioksidanları glutatyon takviyelerinden daha iyi arttırmıştır. Ancak dilaltı (sublingual) glutatyonun (yaygın olarak mevcut değildir) 3 hafta sonra NAC veya oral glutatyondan daha güçlü etkileri olmuştur [42].

Ek olarak, lipozomal glutatyon vücutta glutatyon düzeylerini yükseltmede etkilidir. Bu makalenin yayın tarihi itibariyle, NAC ve lipozomal glutatyonun biyoyararlanımını karşılaştıran bir çalışma yapılmamıştır [42].

NAC, muhtemelen glutatyon ve diğer antioksidanları artırarak çeşitli dokuları serbest radikallere karşı korumaktadır. Oral glutatyon takviyelerinden daha iyi emilim ve etkililiğe sahiptir.

6) Grip 🔔🔔 (Corona Virüsü gündemdeyken aklınızda olsun)

NAC vücudun enflamatuar tepkisini azalttığından, bazı araştırmacılar gripten korunmaya veya soğuk algınlığı semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğine inanmaktadır. 262 yaşlıyla yapılan bir çalışmada, NAC gripe yakalama riskini % 54 oranında azaltmıştır. Grip mevsiminin beklendiği kış aylarında özellikle yararlı olabilir [43].

NAC bazen sinüs iltihabı ve enfeksiyonlarının standart tedavilerini tamamlayıcı olarak da eklenir [44, 45].

Hücrelerde, NAC grip virüsünün replikasyonunu azalttı. Virüs hızlı bir şekilde çoğalamazsa, onunla savaşmak daha kolaydır [46].

Doktorlar bazen grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarının standart tedavilerine NAC ekleyebilirler. Bunun virüsün yayılmasını önlediğine ve grip yakalama olasılığını azalttığına inanılmaktadır.

7) Polikistik Over Sendromu (PCOS)

Klomifen sitrat, PCOS'lu kadınların yumurtlamalarına yardımcı olmak için altın standart olarak kabul edilir, ancak kadınların yarısından fazlası buna cevap vermemektedir. NAC potansiyel alternatif veya tamamlayıcı bir yaklaşım olarak araştırılmaktadır, ancak şimdiye kadar yapılan çalışmalar karışık sonuçlara sahiptir [47].

Daha önce tedavilere cevap vermeyen 150 PKOS'lu kadında yapılan büyük bir NAC çalışmasında, NAC, klomifen sitrata eklendiğinde sadece 5 gün sonra yumurtlamayı ve gebelik oranlarını iyileştirdi. 100'den fazla kadın üzerinde yapılan bir başka çalışma bunu doğrulamıştır [48, 49].

PCOS'lu 60 kadında NAC, yumurta hücrelerinin kalitesini artırdı. İn vitro fertilizasyon sırasında embriyo sağlığını da arttırmıştır [50].

PKOS'lu kadınlar genellikle kilo alımından muzdariptir. NAC, PCOS'lu 46 kadında metabolik semptomları metforminden (bir anti-diyabetik ilaç) daha iyi iyileştirebilir.

NAC şunların  azalmasına yardımcı oldu [51]:

•Kan lipitleri

•Açlık Glikozu

•İnsülin

NAC, PKOS'lu 100 kadınla yapılan bir çalışmada metformine benzer faydalar sağlamıştır. 6 ay sonra yüksek testosteronu, yüksek insülini, düzensiz döngüleri ve BMI'yi azalttı. Metforminden farklı olarak, NAC ayrıca toplam ve LDL kolesterolü düşürmüştür [52].

NAC, 5-6 hafta boyunca PKOS'lu 31 kadınla yapılan bir başka çalışmada insülin duyarlılığını iyileştirmiştir [53].

NAC, diğer çalışmalarda tedavisi zor olan PKOS'lu kadınlara tek başına yardımcı olmadı. Standart ilaçlarla kombine edildiğinde bağımsız olarak kullanıldığından daha iyi çalışmıştır [47].

Standart tedaviye eklendiğinde, NAC PCOS'lu bazı kadınlara doğurganlıklarını, lipit profillerini ve kan şekeri kontrollerini geliştirerek yardımcı olmuştur.

8) Erkek Verimliliği (Doğurtganlığı)  ✮✮✮

PKOS'lu kadınlara yardım etmenin yanı sıra, NAC gibi antioksidan tedaviler erkeklerde doğurtganlığı artırabilir [54].

Oksidatif stres spermin DNA'sına zarar verebilir, bu da doğurtganlığı azaltır [55].

120 infertil erkekte NAC 3 ay sonra semen kalitesini ve antioksidan durumunu iyileştirdi [56].

Bazı çalışmalar, NAC'nin B vitaminleri, C vitamini ve D gibi diğer antioksidanlarla doğurganlık yararlarına baktı. Bu kombinasyon, 42 erketen oluşan bir çalışmada, sperm sayısı düşük olan erkeklerin sperm sayısını iyileştirdi [57].

Neredeyse 500 infertil erkekten oluşan büyük bir çalışmada, selenyumla birlikte NAC 6 ay sonra semen kalitesini artırdı [58]. (Acaba TR deki kadın doğum doktorları bu bilgilerden faydalanıyor mu??)

Bazı erkekler “subfertil” dir, yani belirgin bir altta yatan neden olmadan ortalamadan daha az verimlidirler. Gebe bırakmaya çalışan 84 erkekte NAC (artı vitaminler, çinko, incir ekstraktı ve E vitamini) ile ek bir kombinasyon “doğurtganlık potansiyellerini” ve gebelik oranlarını arttırdı [55].

Bu çalışmalarda doğurganlığı arttırmak için tipik NAC dozu 600 mg / gündü, ancak bu amaç için NAC'nin doğru bir dozajı olmadığını unutmayın, çünkü doğru dozajı bulmak için hiçbir çalışma yapılmamıştır.

NAC, diğer antioksidanlarla birlikte, erkeklerde sperm sayısını, sperm kalitesini ve doğurganlığı arttırmıştır.

9) İşitme Kaybı

Birkaç çalışmaya göre, NAC kulakları gürültüye bağlı işitme kaybından koruyabilir.

NAC, ani sağırlık yaşadıktan sonra 35 kişinin işitme duyusunu geri kazanmasına yardımcı oldu. İşitme kaybı riski yüksek olan yaklaşık 600 askerde NAC kulak hasarını hafifçe azalttı [59, 60].

Ayrıca 48 tekstil-sanayi çalışanını 2 hafta sonra işitme kaybından korudu [61].

Ancak 31 kişiden oluşan bir çalışmada, bir gece kulübünde yüksek sesle müzik dinlemeden önce alınan NAC'ın koruyucu etkisi yoktu [62].

NAC ayrıca kulak iltihabına da yardımcı olabilir. Orta kulak iltihabı olan 90 çocukta semptomları iyileştirdi, ancak antibiyotiklerle birleştirildiğinde daha güçlü bir etkiye sahipti [63].

NAC bazı çalışmalarda gürültüye bağlı işitme kaybını önledi ve kulak iltihabını yatıştırdı.

10) Antibiyotik Yan Etkileri

Antibiyotik yan etkileri oksidatif stresden kaynaklanabilir. Güçlü bir antioksidan olan NAC, 100 kişiden oluşan iki çalışmada çeşitli güçlü antibiyotiklerin böbrek ve kulak hasarını önledi [64, 65].

NAC ayrıca 60 hastada anti-tüberküloz ilaçların zararlı etkilerinden karaciğeri korumuştur. NAC alanların tedaviden sonra karaciğerleri bozulmamışken, NAC almayanların % 40'ı karaciğer hasarına maruz kalmıştır [66].

NAC, antibiyotik ve tüberküloz ilaçlarının neden olduğu karaciğer, böbrek ve kulaklardaki oksidatif hasarı tersine çevirdi.

11) Homosistein ve Kalp Hastalıkları  

B vitaminleri yüksek homosisteinin azaltılmasına yardımcı olur. Öte yandan, bir çalışmada NAC hem homosistein hem de yüksek tansiyonu düşürdü, bu da kalp hastalığını ve diğer kronik durumları önlemeye yardımcı oldu [67].

82 erkekten oluşan iki çalışmada, oral NAC homosistein ve kan basıncını düşürürken, 4 hafta boyunca antioksidan durumunu arttırdı [67].

Kalp hastalığı olan 60 kişiyle yapılan bir başka çalışmada NAC, homosistein düzeylerini düşürdü ve 2 ay içinde kan damarı sağlığını iyileştirdi [68].

NAC, homosistein ve yüksek tansiyonu düşürdü ve kan damarlarını güçlendirdi, bu da kalp hastalığının önlenmesinde potansiyel bir rol olduğunu düşündürdü.

12) Uyku Apnesi

NAC, Obstrüktif Uyku Apnesi olan 20 kişiden oluşan bir çalışmada bir ay kullanımdan sonra uykuyu iyileştirdi, apne ve horlamayı azalttı. Uzun vadede, sürekli pozitif havayolu basıncı tedavisi ihtiyacını azaltabilir [69].

13) Cilt Sağlığı

NAC içeren kremler veya jeller cilt sağlığını iyileştirebilir. NAC, ciltteki glutatyonu artırabilir ve hasara karşı koruyabilir. Ayrıca cilt iltihaplanmasını azaltabilir ve cilt hücresi bölünmesini normalleştirebilir. İnsanlar egzama, cilt tahrişi, radyasyona bağlı cilt hasarı, yara iyileşmesi ve akne için kullanırlar.

100 kişiden oluşan bir çalışmada,% 5'lik bir NAC jeli, hafif ila orta dereceli akneyi azaltmaya yardımcı oldu [70].

Olgu sunumları ve hayvan çalışmaları NAC'nin çeşitli cilt faydalarını desteklemektedir. Genel olarak, NAC cilt formülasyonları umut vericidir ve çok güvenlidir, ancak daha büyük çalışmaların bulunması daha zordur [71].

NAC içeren kremlerin ve jellerin akne, egzama ve yara iyileşmesine yardımcı olduğuna inanılmaktadır, ancak mevcut araştırmalar azdır.

14) Egzersiz Performansı

Sporcularda

Bir çalışmada NAC takviyesi, 9 gün kullanımdan sonra 10 sporcunun zorlu bisiklet performansını iyileştirdi. Antioksidan kapasitelerini, fiziksel performanslarını ve kas iyileşmelerini arttırdı [72].

Fakat  80 erkekten oluşan başka bir çalışmada, egzersizden önce alınan NAC dayanıklılığı veya kas kan akışını artırmamıştır [73].

Bir çalışma, NAC'ın kaslardaki enerji dengesini değiştirebileceği ve kas onarımını engelleyebileceği sonucuna vardı. Yoğun egzersizden sonra 10 erkeğe verildiğinde, kaslardaki iltihabı azalttı, ancak aynı zamanda 8 gün sonra kas iyileşmesini yavaşlattı [74].

Bir diğerinde, NAC 9 sporcuda HIIT eğitimi sırasında performansı kötüleştirdi ve güç çıkışını azalttı [75].

12 erkekten oluşan bir çalışmada, NAC 6 gün sonra egzersiz performansını iyileştirmiştir [76].

Kas Yorgunluğu ve Enflamasyon

Toplam 16 kişiden oluşan çeşitli çalışmalarda, yoğun egzersiz öncesi verilen NAC infüzyonları egzersiz sonrası kas yorgunluğunu azaltmıştır [77, 78].

NAC, 29 kişide egzersiz yaptıktan bir hafta sonra bile yüksek düzeyde anti-enflamatuar IL-10'un korunmasına yardımcı olabilir [79].

Güç Eğitimi

NAC, sadece % 80 kas gücü gerektiren egzersizlerde kas yorgunluğunu azaltabilirken, 7 erkekte yüksek güç eğitimi için yararlı değildi [80].

NAC, sağlıklı insanlarda geliştirilmiş güç, dayanıklılık ve egzersiz performansı ile bağlantılı çeşitli çalışmalarda glutatyon ve kan sisteini arttırmıştır [81, 82].

Aktif Olmayan veya Yaşlı İnsanlar

Egzersizden bir hafta önce alınan NAC, 29 sedanter erkek üzerinde yapılan bir çalışmada kas onarımını hızlandırabilir ve kaslara kan akışını artırabilir [83].

NAC ayrıca antioksidan düzeyleri düşük olan yaşlılarda kas gücünü arttırdı. Ayrıca inflamatuar bir belirteç olan TNF-alfa'yı azaltmıştır [84].

NAC, kısa süreli yoğun egzersiz sırasında kan akışını ve kas iltihabını iyileştirebilir, ancak uzun vadede egzersiz sonrası kas iyileşmesine zarar verebilir.

15) Anemi

Talasemi olan 61 kişide, curcuminoid veya E vitamini içeren NAC içeren bir “antioksidan kokteyl” 4 ay sonra anemi ve hemoglobin düzeylerini iyileştirdi.

NAC, talasemi olan 75 çocukta benzer faydalara sahipken, aynı zamanda DNA hasarını da azaltmıştır [85].

Ayrıca orak hücreli anemisi olan 11 kişide kan belirteçlerini ve antioksidan düzeylerini iyileştirdi [86].

NAC, oksijen ile birleştiğinde 38 sağlıklı insanda eritropoietin üretimini arttırdı, bu da anemisi olanlar için de yararlı olacaktır [87].

NAC, farklı anemi tipleri olan kişilerde hemoglobin ve alyuvar üretimini arttırmıştır.

16) Ağrı ve Enflamasyon

NAC, 2 yıldan uzun süredir 146 kişinin, özellikle zayıf kan dolaşımı olanların yaptığı bir çalışmada ağrıyı hafifletti. Katılımcılar günlük 1.200 mg NAC aldılar [88].

NAC (1.200 mg / gün), böbrek hastalığı olan 24 kişiyle yapılan bir çalışmada CRP ve IL-6 gibi enflamatuar belirteçleri azalttı. Şiddetli yanıkları olan 15 hasta göz önüne alındığında, NAC oksidatif hasarı azalttı, antioksidan korumayı arttırdı ve inflamatuar belirteçleri azalttı [89, 90].

Ancak çocuklarda böbrek iltihabı veya bacak krampları üzerinde etkisi yoktu [91, 92].

NAC, önemli bir inflamatuar yolu bloke ederek sıçanlarda nöropatik ağrıyı azalttı: matris metaloproteinazlar [93].

NAC, anti-enflamatuar olabilir. Hücrelerde yaygın antienflamatuar ağrı kesicilerle aynı yolu hedefledi: COX-2 [94].

NAC, böbrek hastalığı, yaralanmalar ve ciddi yanıklar dahil olmak üzere farklı kökenlerdeki ağrı ve iltihabı azalttı

17) Diyabet

NAC, antioksidan etkileri sayesinde insülin direncini azaltabilir. Ayrıca, tip 2 diyabetliler, NAC'nin yenileyebileceği daha düşük glutatyon seviyelerine sahip olabilirler [95].

14 diyabetik hastayı içeren bir çalışmada NAC (bir hafta boyunca günde 1.200 mg) trombositlerde glutatyonu arttırdı ve aktivitelerini normalleştirdi, bu da tip 2 diyabette kalp hastalığından koruyabildi [96].

Yüksek yağlı bir yemekten önce 128 kişiye verildiğinde, NAC antioksidanların ve kan damarı sağlığının korunmasına yardımcı oldu. Tip 2 diyabet ve insülin direnci olan kişilerde çok belirgin olan oksidatif stresi azalttı [97].

Hayvan çalışmaları da bunun faydalarından bahseder. NAC, yüksek yağlı bir diyetle beslenen farelerin aşırı kilo ve insülin direnci semptomları kazanmasını engelledi [98].

NAC, tip 2 diyabet ve insülin direnci olan hastalarda antioksidan destek ve gelişmiş kan şekeri kontrolü sağladı.

18) Parkinson Hastalığı

Bazı araştırmalar, NAC'ın Parkinson Hastalığı olan kişilerde beyni koruyabileceğini ileri sürdü. Bir klinik çalışmada, bu hastalıkta inanılmaz derecede önemli olan dopamin nöronlarının aktivitesini geliştirmiştir [99].

NAC ayrıca Parkinson Hastalığı olan 3 kişinin beyninde glutatyon düzeylerini arttırdı [100].

19) Kalp Sağlığı

Kalp krizi geçiren yaklaşık 100 hastada NAC kısa süreli iyileşmeyi hızlandırdı. Uzun vadede, bazı araştırmacılar kalp sağlığını iyileştirebileceği ve komplikasyonları azaltabileceğine inanmaktadır [101].

Oksidatif hasar, kalp hastalığının altında yatan nedenlerden biridir. NAC, diyabetli farelerde kalp hasarını önledi [102].

Ayrıca kronik kalp yetmezliği olan sıçanlarda kalp hasarını azaltırken yorgunluk ve egzersiz toleransını da arttırır [103].

Ciddi kalp aritmileri de oksidatif stres ile bağlantılıdır. NAC alan hastalardan alınan kanda daha yüksek antioksidanlar ve daha düşük  inflamasyon vardı [104].

Muhtemelen serbest radikalleri atarak NAC, insanlarda ve hayvanlarda kalp hasarını onardı, ancak klinik kanıtlar nispeten zayıftır.

20) Kemik Sağlığı

Menopoza yeni girmiş 21 kadında NAC, D vitamini ve kalsiyum takviyesine eklendiğinde kemikleri güçlendirdi. 3 aydan fazla güvenle kullandılar [105].

Sıçanlarda, NAC kemik büyümesini, mineralleşmesini ve rejenerasyonunu arttırırken kollajeni de arttırmıştır [106, 107].

21) Ülserler ve H. pylori

H. pylori ülserlerin en sık nedenidir. NAC, 100 kişinin altındaki bir çalışmada H. pylori tedavisinin etkilerini artırmıştır. Başka bir çalışmada (60 hasta) antibiyotiklerin enfeksiyon bölgesine girmesine yardımcı oldu [108, 109].

NAC, biyofilmleri yok ederek antibiyotik direncinin üstesinden gelmede rol oynayabilir. NAC, 40 kişilik bir çalışmada biyofilmleri bozarak H. pylori'nin antibiyotiklere duyarlılığını arttırmıştır. Antibiyotiklerden önce etkilerini arttırmak için verilebilir [110].

NAC, antibiyotiklerin H. pylori enfeksiyonu üzerindeki etkilerini artırdı ve böylece mide ülserlerine yardımcı oldu.

22) Bağırsak Sağlığı ve SIBO

Güçlü bir antioksidan olan NAC, bağırsakların korunmasına yardımcı olur ve ince bağırsak bakteriyel aşırı büyümesini (SIBO) azaltır.

Gastrik reflü veya mide ekşimesi, endişe verici bir şekilde yaygındır. Gastrik reflü (GERD) olan 90 kişide NAC, standart PPI ilaçlarına eklendiğinde 3 ay sonra semptomların çoğunu iyileştirdi [111].

PPI'lar genellikle bağırsak pH'ını arttırdıklarından SIBO'ya neden olabilir, bu da bakteriler için daha misafirperver hale getirir. NAC ile birleştirilmiş birkaç antibiyotik suşu durumu tersine çevirebilir. Bir kez tersine döndüğünde, NAC ve probiyotikler bağırsak bariyerini onardı ve uzun vadede SIBO'yu önledi [112].

NAC ayrıca  IL-8 gibi iltihaplı maddelerin azaltılmasına yardımcı olan kolitli 37 kişide bağırsak iltihaplanmasını azalttı[113].

Sıçanlarda, bağırsak bariyerini güçlendirmeye ve antioksidan savunmayı artırmaya yardımcı olarak sızdıran bağırsakları da azaltabilir [114].

NAC, mide ekşimesini hafifletmeye yardımcı oldu ve asit reflü ilaçlarının neden olduğu bakteriyel aşırı büyümeyi durdurdu.

23) Beyin ve Omurga Yaralanmaları

81 ABD askerinin yaptığı bir araştırmaya göre, NAC savaş sırasında travmatik beyin yaralanmalarının etkilerini azaltabilir [115].

Travmatik beyin yaralanması olan çocuklarda yan etkisi olmayan kan-beyin bariyerini geçebilir [116].

Vajinal enfeksiyonları olan gebe kadınlarda NAC, fetüslerini beyindeki zararlı etkilerden koruyabilir [117].

Sıçanlarda NAC, omurga ve beyin travmasından koruyabilir ve hücrelerdeki enerji dengesini yeniden sağlayabilir [118, 119].

NAC, beyin veya omurga travmalarının iyileşmesine ve çeşitli stres faktörlerinden kaynaklanan oksidatif hasarın azaltılmasına yardımcı olmuştur.

24) Böbrek Hasarı ve Arızası

Oksidatif stres ciddi vakalarda böbrek yetmezliğine neden olabilir ve NAC sıçanlarda bunu önleyebilmiştir [120].

En az 30 klinik çalışma, NAC'nin böbrek hasarında, böbrek ameliyatından önce veya sonra koruyucu etkilerini ve böbrek hastalığındaki tiroid problemlerini inceledi. Çalışmaların çoğu, şiddetli böbrek hastalığı vakaları için potansiyel bir tedavi olarak NAC'yi keskin bir rahatlama sağlayan olumlu sonuçlar göstermiştir [121, 122, 123, 3, 124, 125, 126].

Ciddi hastalıklarda kullanıldığında ve organ hasarını azaltmak için, NAC genellikle bir infüzyon veya enjeksiyon olarak verilir.

Çeşitli klinik çalışmalarda, enjekte edilen NAC, cerrahi, travma ve tiroid bozuklukları vakalarında böbrek yetmezliğini önledi.

25) Diş Eti Sağlığı

33 kişiyle yapılan bir çalışmada, NAC cerrahi işlem sonrası diş eti kanamasını azaltmıştır [127].

26) Mountain (Dağ) Hastalığı

NAC, Peru'da çok yüksek rakımlarda (4.000 m'nin üzerinde) yaşayan 84 kişide bir çalışmada dağ hastalıklarına yardımcı oldu. Bununla birlikte, standart ilaç olan asetazolamidden daha iyi çalışmadı [128].

27) Kistik Fibroz

NAC, kistik fibrozisli ve aynı zamanda glutatyon eksikliği olan 18 kadında inflamasyonu azalttı ve antioksidanları arttırdı  [129].

Kısa vadeli etkiler o kadar belirgin değildir, ancak uzun süreli NAC kullanımı daha faydalı olabilir [130].

28) Gebelikte NAC

NAC'nin gebelikte güvenli olup olmadığını iddia etmek için yeterli araştırma yoktur, bu nedenle hamileyseniz almamanızı öneririz.

Hamileyken NAC'yi sağlık stratejilerinize dahil etmek istiyorsanız, önce doktorunuzla konuştuğunuzdan emin olun.

NAC ve folik asit kombinasyonu, 80 kadında açıklanamayan gebelik kaybını önlemeye yardımcı oldu. 29 gebe kadında düşük antioksidan durum, diğer antioksidanlarla kombinasyon halinde NAC gebelik sonuçlarını iyileştirmiştir [131, 132].

NAC, fetüsü annenin bakteriyel enfeksiyonunun neden olduğu beyin hasarından koruyabilir. Aynı zamanda vajinal enfeksiyonu olan 280 kadında erken doğumların önlenmesine yardımcı olmuştur [133, 117].

NAC şu anda hamilelik sırasında potansiyel faydalar için çalışılmaktadır, ancak güvenlik verilerinin eksikliği nedeniyle, hamile kadınlara doktorlarına danışmadan önce NAC almamaları tavsiye edilmektedir.

29) Kuru Gözler

NAC göz damlasının sadece bir uygulaması, 38 kişilik bir çalışmada kuru göz semptomlarının iyileştirilmesine yardımcı oldu. Göz damlaları, kitosana (kitosan-NAC) bağlı NAC içeriyordu [134].

Kuru göz sendromlu 20 kişide % 5 NAC kremi tipik steroid kremi kadar iyi çalıştı. Bir ay kullanımdan sonra yanma, kaşıntı ve bulanık görüşü iyileştirdi. Kuru gözü olan 20 kişiyle yapılan bir çalışmada yapay gözyaşlarından çok daha etkiliydi [135, 136].

NAC içeren kremler ve göz damlaları, kaşıntıyı ve diğer kuru göz semptomlarını azalttı.

Hayvan ve Hücre Araştırmaları (Kanıt Eksikliği)

Bu bölümde listelenen koşullardan herhangi biri için NAC kullanımını destekleyen hiçbir klinik kanıt yoktur. Aşağıda, daha fazla araştırma çabalarına rehberlik etmesi gereken mevcut hayvan ve hücre tabanlı araştırmaların bir özeti bulunmaktadır. Bununla birlikte, aşağıda listelenen çalışmalar, herhangi bir sağlık yararını destekleyici olarak yorumlanmamalıdır.

30) ALS

Oksidatif stres ALS gibi hastalıklarda rol oynar ve NAC, ALS hastaları için biraz umut verir. Ancak şimdiye kadar sadece beyin hücrelerinin ALS benzeri dejenerasyonunu önledi [137].

Kanser Araştırması

NAC, hücresel ve doku çalışmalarında anti-kanser aktivitesi göstermiştir [138, 139, 140].

Ayrıca hayvanlarda radyasyondan kaynaklanan oksidatif DNA hasarını önledi [141].

Kanseri olan ve remisyonda olan 25 kadının bir çalışmasında NAC, hormon düzeylerinin yeniden dengelemesine  yardımcı olmuştur [141].

Hayvan ve hücre çalışmaları, NAC'nin anti-kanser potansiyelini göstermektedir, ancak henüz hiçbir klinik çalışma bunu doğrulamamıştır.

←→←→←→←→←→←→←→←→←→←→←→←→←→

Yine çok uzun bir gönderi oldu. Takviyeler  konusunda dikkat. Seçimler sizindir; iyice araştırmadan aklınıza yatmadan denemeyin derim. Başlangıcı da düşük dozlarla yapmanızı öneririm.

Umarım yararlı olur
Sevgiler