TİROİD HASTALARINDA STRESİN ETKİSİ VE SELENYUMUN ÖNEMİ

Selamlar,

Umarım herkes çok iyidir. Uzun bir zamandır içerik giremedim. Aslında kurcaladığım pek çok konu var fakat taslaklarda birbiri ardına birikiyor. Derinine inmeye çalıştıkça da nihai gönderi halini bir türlü alamıyor. Tiroidle ilgili önemli birkaç detaydan bahsedeceğim. Bence her tiroid hastası bugünkü gönderimi anlayarak okumalı ve üzerinde daha derin araştırmayı kendisi yapmalı. Ayrıca blogumda tiroidle ilgili pek çok farklı içerik de mevcut. Arama kutucuğuna tiroid yazarak onları da inceleyebilirsiniz.

Kaynaklar için TIK, TIK, TIK

Şematik anlatımı severim ve bu şema tiroid hastaları tarafından iyi anlaşılmalı. Ben bugün rT3 e dair kısma daha çok vurgu yapacağım. 

• Aktif tiroid hormonu T3 insan metabolizmasının gaz pedalıdır.
• Gaz pedalının olduğu yerde bir fren pedalı da gerektiği için bu görev rT3 e verilmiştir.
• Metabolizmanın yavaşlaması gereken hallerde vücut T4 ü T3 yerine rT3 e çevirerek T3 ün önünü kapar. Yani frene basar.
• Örneğin açlık durumunda metabolizmadan tasarruf amacı ile rT3 e çevrim hakim olur. Bu yüzbinlerce yıl önceki kıtlık zamanlarından kalma bir sistemdir.
• Stres ve katabolizma varlığında da vücudun kendini iyice tüketmesine engel olmak için bir fren mekanizması olarak T4, T3 yerine rT3 e sevk edilir.
• Her tiroid hastası kortizol ile TSH arasındaki şu ilişkiyi bilmelidir ki Kortizol yani stres, hem TRH, hem de TSH salgısını baskılar. Bu yetmezmiş gibi, T4 ün T3 e çevrilerek aktifleşmesini de engeller.
• T4 → T3 çevriminin bozulması demek T4 ün rT3 e yönelmesi demektir.Yani vücut stres yanıtına geçer.
• T4 → T3 çevrimini yapan deiyodinaz-2 enziminin kofaktörü selenyumdur. Yani selenyuma bağımlı bir enzim. T4 ün fren pedalı rT3 e çevrilmesinde iş gören deiyodinaz-3 enziminin ise selenyuma gereksinimi yoktur. Yani metobolizmanın işlemesi düzgün ve yeterli selenyum alımına bağlı iken , fren mekanizmasında böyle bir zorunluluk yoktur, fren mekanizması kolaylaştırılmıştır.
• Dolayısıyla selenyum eksikliği olan bir hastada ya da herhangi bir nedenle stres altında olan kişide T4→T3 çevrimi bozulacak ve rT3 baskın hale gelecektir. İşte bu durumda tiroid hormon replasmanında verilen T4 de t3 e değil rT3 e dönüşecek ve etki göstermek bir yana T3 ün önünü tıkayacaktır.Bu bir yandan gaza bir yandan frene basmak gibi bir durumdur.
• Yapılması gereken T4→ T3 arasındaki ilişkiye bakmaktır. T3/T4 oranı 2,70 in üzerinde olmalıdır ki T4→T3 çevriminin yeterli olduğuna inanalım. Eğer oran bu değerden düşükse ya da hasta hikayesinde yukarıdaki şemadaki etkenler var ise hastaya nafile bir şekilde  T4 vermek yerine HHA ekseni düzeltilmeli ve selenyum takviyesi yapılmalıdır. Yetersiz selenyum alımı demek düşük T3/T4 oranı demektir.Yani bu da tiroid hormonunun periferde aktif hale geçememesi demektir.
• Selenyum tiroid için bir başka açıdan daha kritik önem taşımaktadır: Tiroid bezinde hormon üretimi için T4 molekülüne iyot bağlanması aşamasında ciddi miktarda H2O2 (hidrojen peroksit) ortaya çıkar. Tiroid dokusunu bu serbest radikal hasarına karşı koruyacak olan da her zaman oksidatif stres ve serbest radikallere karşı ilk akla gelen Glutatyondur. Glutatyon peroksidaz enziminin kofaktörü de selenyumdur.   
• Tiroid ölçümleri yapıldığında doğru bir değerlendirme yapabilmek için tiroid hormonlarının karşılıklı ilişkileri değerlendirilmelidir. Örneğin T4 T3 çevriminin yeterli olup olmadığı hesaba katılmalıdır. Daha önceki tiroidle ilgili paylaşımlarımda da sıkça karşıma çıktığı gibi klasik tıpta normal olarak değerlendirilen tiroid değer aralıkları fazlası ile geniş tutulmuştur.
• Optimum fonksiyon için arzu edilen tiroid aralıkları şu şekildedir:

TSH = 0,8 - 2 uIU/ml
T4 > 1,1 - 1,8 ng/dl
T3 > 3,2 - 4,2 pg/ml
T3/T4> 2,7
Anti TPO < 4 IU/ml veya negatif olmalı
Anti TG < 4 IU/ml veya negatif olmalı

Veya T3 ve T4 değerleri pmol/L ye çevrilir. Bunun için T3 değeri 12,9 ile çarpılır. T4 değeri 1,56 ile çarpılır.Ardından oranlanır. T3/T4 > 0,33 olmalıdır.

🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾🐾

Sağlıkla ve güzelliklerle kalın. Ağzınızın tadı hiç bozulmasın.Sahip olduklarınıza sımsıkı sarılın. 

Güzel günlerin anısına, özlenen günlerin hesabına bir parça bırakalım 🔊🎶🎶🎶