İDRAR YOLU ENFEKSİYONU

Lyme hastalarında yaygın bir şikayet sık idrar yolu enfeksiyonudur. Bu gönderimde genel olarak idrar yolu enfeksiyonundan bahsedeceğim. İdrar yolu enfeksiyonu ile ilgili detaylı bir kaynak için https://www.hindawi.com/journals/ab/2014/543974/ inceleyebilirsiniz.

İdrar yolu enfeksiyonu nedir?

İdrar yolu enfeksiyonu, böbrek, mesane, idrar yolunda oluşan idrar yollarının herhangi bir noktasında ortaya çıkabilen enfeksiyonlardır.

Eğer kadınsanız, idrar yolu enfeksiyonu yaşama riskiniz yüksek. Bazı uzmanlar yaşam boyunca bu enfeksiyonu yaşama riskinin %50 olduğunu belirtirken, pek çok kadın bazen yıllar boyunca tekrar tekrar enfeksiyon yaşıyor. Erkeklerde ise her 10 erkekten 1 tanesi yaşam süresi boyunca idrar yolu enfeksiyonu yaşamaktadır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri

İdrar yolu enfeksiyonu aşağıdaki belirtilerden bazılarına sebep olabilir:

* Yan ağrısı, karın veya pelvik bölgede  ağrı veya basınç

* İdrar yaparken yanma hissi

* İdrar yaparken ağrı (dizüri)

* İdrar yapınca çok az gelmesine karşın sık sık ve yoğun idrar yapma isteği

* İdrarın bulanık olması

* İdrarın koyu renkli olması

* İdrarda kan görülmesi

* İdrarın yoğun ve kötü kokulu olması

* İdrar tutamama (inkontinans)

* Gece en az 2-3 defa normalden sık tuvalete kalkma

* Yorgun ve kırgın hissetme

* Ateş, titreme, üşüme (enfeksiyonun böbreklere ulaştığı anlamına gelebilir)

* Cinsel ilişki sırasında ağrı

İdrar Yolu Enfeksiyonu Türleri

Enfeksiyon idrar yollarının farklı kısımlarında ortaya çıkabilir. Bulunduğu yere göre her birinin ismi farklıdır:

*Mesane: Çok sık idrara çıktığınızı hissedebilirsiniz veya idrarınızı yaparken acı verebilir. Ayrıca bel ağrısı veya kanlı-bulanık idrara da sahip olabilirsiniz. Mesane de gelişen idrar yolu enfeksiyonuna sistit denir.

*İdrar yolu (üretra): İdrar yaparken yanma yapabilir ve akıntılara sebep olabilir.E. coli, herpes simplex sebep olabilir. Enfeksiyon Üretra da gelişirse üretrit adı verilir.

*Böbrekler: Bakteriler böbreğe ilerleyip enfekte edebilirler. Bu iltihap ateş, üşüme, bulantı, kusma ve üst bel ile yanlarda ağrı yapabilir. Piyelonefrit adı verilir.Böbrek taşları sebep olabilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonunun Sebepleri

• Bu hastalığın kadınlarda sık görülmesinin nedeni kadınlarda idrar yolunun (üretranın) erkeklerden daha kısa olması yani bakterinin bol olduğu anüse yakın olması ve anatomik özellikleridir. Yani idrar yolunun şekli enfeksiyona ne kadar yatkın olduğunuzu da belirleyebiliyor Bu da üreme organında bulunan mikroorganizmaların mesaneye gidişlerini daha kolay hale getirir.
• İdrar yolu enfeksiyonuna en sık sebep olan bakteri Eschericia coli isimli bakteridir. Bu, kalınbağırsakta bulunan bir bakteridir. Cinsel ilişki ile idrar yolu ağzına taşınarak mesaneye ulaşabilir. Diğer mikroorganizmalarla da iltihap gelişebilir. Mesaneye ulaşan bakteri sayısı fazla olduğu zaman enfeksiyona neden olur.
• Bu nedenle enfeksiyon doktorları kadınlara tuvaletten sonra önden arkaya doğru temizlenmelerini önerirler. Üretra, yani idrarı mesaneden bedenin dışına çıkaran yol, anüse yakındır. Kalın bağırsaklarda bulunan E.coli gibi bakteriler bazen anüsten çıkarak üretraya ulaşırlar. Buradan mesaneye kadar gidebilirler ve enfeksiyon tedavi edilmezse böbreklere kadar devam edebilir.
• E.coli demişken yediğimiz tavukların E.coli bakımından çok zengin olduğunu biliyor muydunuz? Bu konu hep atlanıyor.Tavuk tüketmek demek daha fazla E.coli riski demek. Hatta tavuk tüketmeyip sadece çiğ tavuğa dokunmanız ya da bir şekilde çapraz bulaşma olması bile (kesme tahtası, bıçak, mutfak aletleri, tezgah vb yolu ile)
• Şeker hastası kadınlarda da risk daha fazladır çünkü bağışıklık sisteminin zayıflamış olması enfeksiyonlarla savaşı zorlaştırır.
• Erkeklerde prostat büyümesi, kadınlarda mesane sarkması gibi faktörler mesane tamamen boşaltılamadığı için idrar yolu enfeksiyonu sıklığını arttırır. Özellikle yaşlılarda sık rastlanır.
• Riski arttırabilen diğer şeyler arasında hormonal değişimler, multipl skleroz, idrar akışını etkileyebilecek böbrek taşı, tümör, inme ve omurilik sakatlıkları gibi rahatsızlıklar bulunuyor.

İdrar yolu enfeksiyonu böbrek yetmezliğine kadar gidebilen ciddi bir problemdir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Testleri ve Teşhisi

Basit bir idrar tetkiki ile tanı konur. Bol iltihap hücresi, kan hücresi ve mikroorganizma varlığı pozitif bulunur. Sık tekrarlayan enfeksiyonlarda etken mikroorganizmayı saptamak için idrar kültürü yapılır. Doğru antibiyotik tedavisi için idrar kültürü yapılması önemlidir.  Kişi eğer iki veya daha fazla idrar yolu enfeksiyonu geçirmişse böbrek ultasonu yapılıp  böbreklerde bir sorun var mı bakılmalıdır. Gerekirse ürografi, CT veya MR taraması ile daha yakın bir muayene tercih edilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonlarında en yaygın tedavi yöntemi antibiyotikler. Tedavi ile iltihabın böbreğe ilerlemesi önlenir. İdrar kültürü yapıldıysa kültür sonucuna göre antibiyotik başlanır. Tek doz Antibiyotik bile kullansan bağırsak florasını alt üst edeceğini unutmamak lazım. Antibiyotik kullanırken beraberinde doktorun önerdiği özellikle Lactobacillus içeren Probiyotik Takviye kullanılması faydalıdır. Şunu da unutmamak lazım ki E.coli gittikçe antibiyotiğe daha dirençli hale gelmektedir.

İdrar yolu enfeksiyonlarından korunmak ve evde yapılabilecekler

• İdrar yolu enfeksiyonunun tedavisinde bol su tüketimi önemlidir. Etken bakterilerin çoğalmasını ve enfeksiyonun böbreklere ilerlemesini engeller. Su tüketimi bitkisel çayların tüketimi ile de desteklenebilir.  Kahve, alkol, gazlı içecekler gibi mesaneyi tahriş edebilecek içeceklerden kaçınmak gerekir. Greyfurt, portakal gibi narenciyeler de bu dönemde mesaneyi tahriş edebileceği için tavsiye edilmez.
• İdrar yapma ihtiyacı geldiğinde mesaneyi hemen boşaltın. Acele etmeyin ve mesanenin tamamen boşaldığından emin olun.
• Tuvalete çıktıktan sonra önden arkaya doğru silin.
• Küveti doldurup banyo yapmak yerine duşu tercih edin.
• Kokulu banyo ve kadın hijyen ürünlerinden uzak durun. Bunlar tahrişi arttırırlar.
• Cinsel ilişkiden önce genital bölgenizi temizleyin.
• Cinsel ilişkiden sonra üretradan girmiş olabilecek bakterileri temizlemek için idrar yapın.
• Doğum kontrol için spermisit jel kullanmayın bakteri gelişimini arttırabilir, idrar yolunu tahriş edebilirler. Bu da idrar yolu enfeksiyonu ihtimalini yükseltir.
• Pamuklu iç çamaşırı ve rahat kıyafetler giyerek genital bölgeyi kuru tutun. Sıkı kot pantolonlar veya naylon iç çamaşırları giymeyin. Bunlar nemi tutarlar ve bakteri gelişimi için mükemmel bir ortam yaratırlar.
• Bitkisel destek olarak Cranberry kullanılabilir.
• C vitamini tüketmek idrarı asitlendirerek yardımcı olur.
• Probiyotik kullanabilirsiniz.
• D-mannoz e coli bakterisini adeta mıknatıs gibi kendine çeker. bu takviyeden yararlanabilirsiniz.
• Çiğ tavukla temas etmeyin tüketiminden uzak durun.
• Kekik yağı, karanfil yağı gibi antimikrobiyal etkili yağlardan faydalanabilirsiniz.