Sağlığını Korumayı Öğren: LYME SERİSİ-1.BÖLÜM : LYME HASTALIĞI VE BORRELIA BURGDORFERI

3 Ekim 2018 Çarşamba

LYME SERİSİ-1.BÖLÜM : LYME HASTALIĞI VE BORRELIA BURGDORFERI

Özellikle lyme ile yeni tanışanların kafası çok karışık. "Lyme diye bir hastalık gerçekten var mı, varsa neden testlerde çıkmıyor, testlerde çıkmasa bile aslında yine nasıl var olabiliyor, böyle bir hastalık mı olur,  bütün bunlar bir uydurmaca mı, yani yıllarca yapılan MS tedavisi çöp müydü, yıllardır esas düşmanımı tanımamış mıyım, lyme dan iyileşen var mı, hastalık var doktor nasıl yok,  lyme aslında dış mihrakların oyunu mu, bu işte bir bit yeniği var, para tuzağı bunlar, lyme yok aslında candida bunlar..." minvalinde onlarca soru / görüş ile karşılaşıyorum. 

Bizi bilgilenmek kurtaracak arkadaşlar. Kaynak taramak, okumak - araştırmak, yenilikleri yeni yayınları, yabancı grupları takip etmek, sürekli güncel kalmak, yabancı doktorları izlemek, sosyal medyanın nimetlerinden faydalanmak ancak bizi A noktasından B noktasına taşıyabilir. Yoksa bir kısır döngü içerisinde acı çekerek gittikçe yaşam kalitemizden feragat etmek zorunda kalabiliriz. Kimsenin böyle bir süreç yaşamasını ve çaresiz kalmasını istemem. Uzun yazıları okumaktan yılmıyorsanız, neyle uğraştığınızı didik didik irdelemek cesaretini gösterebiliyorsanız doğru adrestesiniz. Her lyme hastasının her şeyden önce lyme ı anlaması, bakterinin doğasını öğrenmesi ve diğer hastalık etmenlerini kavraması gerektiğine inanıyorum. Çünkü lyme bir bakteri hastalığından daha fazlası.Bu konuda  Bill Rawls'ın Unlocking Lyme kitabı ve web sayfası oldukça güzel kaynaklar.  Kitabını herkesin okumasını dahası bir yayın evinin çıkıp kitabın Türkçe baskısını yapmasını dilerim. Bloğumdaki ilk postumda aslında bu kitaptan ve içeriğinden epey bir bahsetmiştim.


Yazarın web sayfası pek çok makale ile dolu. Ben de bloğumda bu makalelere yer vereceğim.

Bloğumdaki gerek video, gerek makale vb kaynaklardan yayınladığım çeviriler bana ait. O nedenle cümle bozuklukları, anlam kaymaları vb olabilir.  Bu sebeple kaynak vb olarak kullanılması düşünülüyorsa orijinal metinlerin baz alınmasını öneririm. Ayrıca diğer mecralarda paylaşılması beni mutlu eder. Sadece kaynak olarak belirtilmesini harcadığım emeğe saygı gösterilmesi için özellikle rica ediyorum.


Neyse yazacaklarım zaten uzun. Lafı daha fazla uzatmadan kiliti açmaya başlayalım 
🔐 :

👇👇



🍀🍀🍀

LYME HASTALIĞI VE BORRELİA BURGDORFERİ
Lyme hastalığına aşina olan çoğu kişi hikâyeyi bilir. 1975 yılının Kasım ayında, 51 kişi (39 u çocuk ve 12 si yetişkin) gizemli bir şekilde Lyme, Connecticut'ta hastalandı ve yeni bir hastalık doğdu (Lloyd 1976).

Olay habere dönüştü; çünkü hepsi kene tarafından ısırılan bir grup insan birdenbire aynı anda hastalandı. İlginç bir şekilde, insanların şehirlerden ve kene dolu, ormanlık kırsal alanda inşa edilen banliyölere taşındığı bir dönemdi.

Artrit ve tipik olarak kene ısırığı etrafında alışılmadık bir döküntü ile tanımlanan hastalığın önce viral olduğu düşünülmüştür. Bununla birlikte, 1981 yılına kadar, Dr. Willy Burgdorfer ve meslektaşları olarak adlandırılan bir araştırmacı, kurbanların kanından şu anda iyi bilinen tirbuşon benzeri bakterileri (spiroket olarak adlandırılan) izole etti. Mikrop Dr. Willy Burgdorfer onuruna, Borrelia burgdorferi adını aldı ve hastalık ise ortaya çıktığı bölgenin (lyme) adını aldı (Burgdorfer 1984, 1993).

İnsanlar yeni mikrop ve neden olduğu hastalık hakkında bilgi sahibi olduktan sonra, New England ve ötesindeki tüm vakalar da ortaya çıkmaya başladı. Lyme hastalığı yeni veba gibi görünüyordu.

Tıp Bilimine Bir Bilmece

Lyme Hastalığı Aslında Yeni mi?
En başından beri, Borrelia burgdorferi hem doktorları hem de bilim insanlarını hayal kırıklığına uğrattı. Bu dönemdeki tıp bilimi, gezegendeki her insanın hayatını tehdit eden korkunç böcekleri ve salgınları gizlemeye odaklanmıştı. Yeni aşılar ve sentetik antibiyotikler ile büyük bir ilerlemenin kaydedildiği ve iyimser bir şekilde, günün birinde tehdit oluşturan tüm bulaşıcı hastalıkların gezegenden yok edilmesi olasılığının yüksek olduğuna inanılan bir dönemdi.

Borrelia bu iyimserliği engelledi.

Borrelia, tıp biliminin uğraşmaya alıştığı diğer mikroplar ve diğer hastalıklar gibi davranmıyordu. İnsanları hasta etti ama ölümcül hasta yapmadı. Ve buna maruz kalan bazı insanlar hiç hastalanmadı.

Bu mikropların laboratuvarda büyümesi zordu ve ayrıca semptomlar sergileyen insanların kanından izole edilmesi oldukça zordu (kesin tanı konulması, bugün bile gerçek bir zorluk). Bakteriler laboratuardaki çoğu antibiyotiğe karşı hassas olsalar da, insanlar genellikle antibiyotik tedavisine rağmen kronik ve rahatsız edici şekilde hastalandılar.

Bugün, Borrelia burgdorferi ve Lyme hastalığı, hala daha eskisi kadar esrarengiz. Lyme hastalığı hakkında kamu bilinci tüm zamanların en yüksek seviyesindedir, ancak tıp dünyasındaki ilgi her zamanki gibi düşüktür. Eğer bir şeyin teşhis edilmesi zor, tedavi edilmesi zor, anlaşılması zor ve nadiren hayatı tehdit eden hastalığa neden oluyorsa, meşgul doktorlar bununla başa çıkmak için yeterli zamana sahip değillerdir.

Bu ikilemin temelinde Borrelia burgdorferi'nin (ve muhtemelen mikropların genelinin) gerçek doğasının anlaşılmasında temel bir eksiklik vardır.

Lyme hastalığı ilk ortaya çıktığında, tıp bilimi sadece belirli mikroplar ve belirli hastalıklar arasındaki noktaları birleştirmeye başlamıştı. Bunu yapmak, iyi tanımlanmış semptomları olan çok kötü hastalıklar için nispeten kolaydı, fakat Lyme hastalığı hiç de iyi tanımlanmış bir şey değildi. Bilim (ve medya) için benzer vakaların bir kümesini topladı.

O zaman, Lyme hastalığı yepyeni bir hastalık olarak etiketlendi. Borrelia ile yeni enfeksiyonların ortaya çıktığı Connecticut Lyme kasabasından dışarı doğru yayıldığı varsayılmıştır. Ancak, takip eden yıllarda birikmiş olan bilgiler, Borrelia'nın hiç de yeni bir şey olmadığını kuvvetle göstermektedir.

Burgdorfer ve meslektaşları bile yepyeni bir hastalıkla uğraşmadıklarından şüpheleniyorlardı. Avrupa ve Kuzey Amerika'daki doktorlar, yüzlerce yıldır öküz gözü döküntüsü (daha sonra kene ısırmasından kaynaklanan kızarıklık için eritema migrans olarak adlandırılan) ile ilişkili kene kaynaklı bir hastalığı tarif ediyorlardı. Hastalık genellikle tedavi olmaksızın çözüldüğünden dolayı, az bir tanınmışlığı vardı.


Sonuçta, Borrelia yüzlerce yıldan bile daha yaşlı... Borrelia gerçekten eskidir.

Borrelia türleri, 15-20 milyon yıl öncesinde (ve hatta daha yaşlı olabilir) kehribar içinde sıkışmış keneler içinde bulunmuştur . Bu dönemde, Borrelia çok çeşitli yaratıklar ile konak-mikrop ilişkileri geliştirdi. Aslında, bu son derece uyarlanabilen mikrop çoğu şeyi kanla enfekte edebilir. Bugün, mikrop genellikle memelileri, kuşları ve hatta bazı sürüngenleri enfekte etmektedir.

Kene o dönemler insanlar olduğu ve insanları ısırdığı için, insanların uzun bir süre boyunca Borrelia'nın ana listesinde olduğunu varsaymak mantıklı olacaktır. Son zamanlarda, bu gerçek, bir buzulda 5000 yıldan fazla bir süre donmuş bulunan bir miktar kanıt ile kesin olarak doğrulandı.

1993'te İtalyan Alpleri'nde bir eski insanın kalıntıları bir buzuldan geri kazanıldı. Oldukça iyi korunmuş olan, 5,300 yıllık mumya, adli tıp bilimcileri ve antropologlara zengin bir bilgi vermiştir. 2011'de resmi bir otopside bulgular bir sürpriz ortaya koydu: Borrelia burgdorferi'nin genetik imzası.

Ölümü sırasında, mumya onun kırklı yaşlarındaydı ve artrit ve dejeneratif hastalık belirtileri gösterdi, ancak arkasından bir ok ile öldürüldü. Lyme hastalığından ölmedi (Hall 2011).

Bu keşifle ilgili en ilgi çekici bölümdür - 5,300 yaşındaki erkek ciddi bir şekilde zayıflatılmamıştır. Mikropu barındırdı, ama hala hareketli ve işlevseldi. Cinayeti sırasında, adam, Avrupa Alpleri'nde haince yüksek dağlık arazilerden geçiyordu (görünüşe göre bir topluluktan diğerine mal çuvalları taşıyordu).

Bu genel olarak Borrelia ve kene kaynaklı mikropları anlamak için temel bir noktadır. Ev sahibini ölümcül hasta yapmak Borrelia’nın görevi değildir. Aslında, yatalak bir konak mikrobun birincil amacına karşı çalışır.


Yaşam döngüsünü tamamlamak için, Borrelia mikropları kene ısırığı yoluyla yeni bir konakçıya bulaşmalı, bu konakçıda çoğalmalıdır (sadece mikrobun dokularda basit bir varlığını korumasını gerektirir, bçok fazla miktarda bir bulaşı gerekmez) ve konak tekrar ısırıldığında yeni kene yüklenir. Bu son adım, yeni bir kene taşımak, çok önemlidir. Konakçı başka bir kene tarafından ısırılmazsa, mikrop çıkmaz bir uca ulaşır. Yeni konaklara yayılamaz.

Başka bir deyişle, mikroplar amaçlarını yerine getirmek için mobil bir konağa ihtiyaç duyarlar. Ev sahibi ne kadar hareketliyse ve ne kadar fazla kene ısırığı aldıysa, bu durum mikroplar için o kadar iyidir.

Şiddetle zayıflatılmış bir ev sahibi, dengesiz bir konak-mikrop ilişkisinin işaretidir. Ev sahibinin bağışıklık sisteminin doğal olmayan bir şekilde tehlikeye düştüğünü akla getirir.

Borrelia, Yeni Ortaya Çıkan Bir Mikrop Mu?
Borrelia sıklıkla “yeni ortaya çıkan bir mikrop” olarak HIV ile karşılaştırılır. Bir mikrobun yeni ortaya çıkması, bu mikrobiyal enfeksiyonun sahnede yeni olduğu ve hızla genişlediği anlamına gelir.

Kazanılmış immün yetmezlik sendromunun (AİDS) nedeni olan insan immün yetmezlik virüsü (HIV), “yeni ortaya çıkan” tanımına mükemmel uyar. HIV ilk olarak yirminci yüzyılın ortalarında maymunlardan insan topluluklarına geçti. İlk kez 1981'de Amerika Birleşik Devletleri'nde kabul edildi. Çok kısa bir sürede, HIV hızla tüm dünyaya yayıldı.

HIV ile enfekte olan çoğu insan ağır hastalığa yakalanır ve çoğu kez ölür (ilaç tedavilerinden önce, çoğu kişi öldü). HIV belirtileri kolay tanınabilir; kimin hasta olduğunu ve kimin olmadığını söylemek kolaydır. Virüs konakta aşırı enfeksiyona neden olduğundan, HIV testi çok güvenilirdir. Herhangi bir popülasyonda enfeksiyon insidansı tanımlamak her zaman kolay olmuştur.

Borrelia ile enfeksiyonda ise durum tam tersidir. Artık Borrelia'nın insanlarda hiç yeni olmadığını ve binlerce yıldır insanlara bulaştığını biliyoruz. Enfeksiyonla ilgili semptomlar oldukça değişkendir ve Borrelia ile enfekte olan pek çok insan asla hastalanmaz. Mikropları semptom vermeden taşıyan kişilerin test edilmesi çok olası değildir.

Borrelia burgdorferi için test 1981'den önce yapılmadı, bu yüzden insanların bu tarihten önce enfekte olmalarının ne kadar yaygın olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yok. Geçtiğimiz 40 yıl boyunca yapılmış olan testler genellikle zayıf ve düzensiz olarak gerçekleştirilmiştir, gerçek enfeksiyon oranının güvenilir bir tahminini yapmak için kesinlikle yeterli değildir.

Her yıl (özellikle son beş ile on yıl arasında) daha fazla Borrelia teşhisi konulsa da, geliştirilmiş test etme metotları (test hala ideal olmaktan uzak olsa da) ve daha fazla kişinin artık test yaptırıyor olması buna yol açmıştır. Aslında artan farkındalık, verileri suni  olarak çarpıtarak, öyle olsun ya da olmasın, enfeksiyon oranının arttığını göstermektedir.

Kuşkusuz, kene popülasyonları ve ilettikleri mikroplar çevresel değişimlerden, küresel ısınmadan, büyük hayvan türlerinin kaybından, tarım arazilerinin yeniden yapılandırılmasından ve insan popülasyonunun hareketliliğinden etkilenmektedir, ancak bu durumların insanlarda gerçek Borrelia enfeksiyon oranını nasıl etkilediği bilinmemektedir.

Belki çok daha fazla kene vardır, ama insanlar daha sık ısırılıyor mu? Yüz yıl önce, sanayileşmeden önce, birçok insan yaşamlarının iyi bir kısmını dışarıda ve ormanlık alanlarda harcadı. Kene ısırıkları hayatın gündelik bir gerçeğiydi. Bugün, çoğu insan zamanlarının çoğunu kapalı alanda geçiriyor. Kene ısırıkları ortalama insan için daha az yaygındır.

Artık araştırmacılar, kene popülasyonlarında Borrelia'yı aramaya başladıklarında, mikrobun oldukça yaygın olduğunu buluyorlar. Borrelia, Kuzey Kutbu'ndan tropik bölgelere ve aradaki her yerdeki kene popülasyonlarında bulunmuştur; kenelerin olduğu yerlerde mevcuttur (Hvidsten 2015 ve Masuzawa 2004). Borrelia ve keneler arasındaki ilişki çok eski olduğu için, Borrelia'nın dünya çapında kene popülasyonlarında çok uzun bir süre boyunca yaygın bir varlığa sahip olduğu varsayılabilir.

🔓Bütün bunlar Borrelia için çok bulutlu bir resim bırakıyor. Şu anda dünyadaki hiçbir kurum ya da bireyin Borrelia ile ne kadar insanın bulaştığına dair herhangi bir fikri yoktur (ne söylerlerse söylesinler) - semptom olmadan Borrelia'yı barındıran kişilerin oranı şu an tahmin edilenden çok daha yüksek olabilir.  Borrelia ile bugüne kadar kaç insanın bulaştığını veya geçmişte kaldığını bilmeden, Borrelia'yı yeni ortaya çıkan bir mikrop olarak sınıflandırmak imkansızdır.

Borrelia enfeksiyonunun gerçek oranını bilmekten daha önemli olan bir soru, şu: Bugün insanlar Borrelia'dan geçmişte olduğundan daha mı çok hastalanıyorlar?

Eğer İtalyan Alpleri'nin buz adamı herhangi bir örnek veriyorsa, Borrelia 5.000 yıl önce ciddi anlamda zayıflatıcı hastalığa neden olmuyordu.

Ve 1975'ten önce, Borrelia insanları fark etmeye yetecek kadar hasta etmiyordu.

Ancak bugün, neredeyse herkes Lyme hastalığının kronik, zayıflatıcı tarafından dokunulan birisini biliyor. Hemen her gün manşetlerde.

Tarih boyunca insan popülasyonu içinde Borrelia ile enfekte olma oranı çok değişmemesine rağmen, Borrelia enfeksiyonuna bağlı zayıflatıcı kronik hastalıkların daha yaygın olduğu (veya en azından daha fazla fark edilir olduğu) görülmektedir.

🔓Bu endişe duymak için potansiyel bir nedendir. İnsanlarda binlerce yıldır düşük dereceli enfeksiyona neden olan eski bir bakterinin aniden  yaygın, zayıflatıcı hastalık yapar bir hale dönüşmesi, doğada bir dengesizlik olduğunu düşündürmektedir. Bu durum modern dünyaya özgü faktörlerin insanları kronik olarak hastalığa yakalanma konusunda daha savunmasız hale getirdiğini öne sürmektedir.

Bu konu ve Borrelia burgdorferi ve benzer özelliklere sahip mikroplarla ilişkimizi nasıl etkilediği, önümüzdeki bölümlerde ayrıntılı olarak incelenecektir. Bu durum aslında Lyme hastalığının ve modern zamanların salgınları haline gelmiş benzer kronik hastalıkların anlaşılmasının anahtarıdır.

Başlıca  Lyme Hastalığı Gerçekleri 
🔎 Borrelia esas olarak keneler tarafından yayılsa da diğer ısıran böcekler tarafından da yayılır. 
🔎 Borrelia, memeliler, sürüngenler ve kuşlar da dahil olmak üzere çok çeşitli doğal konakçılara uyum sağlayabilir.
 🔎 Borrelia, insanlara çok uzun zamandır bulaşmaktadır. 
🔎 Borrelia burgdorferi, dünya çapında kenelerde yaygın olarak dağılmıştır.
🔎 İnsanların çevresel bozulma ve hareketliliğinden dolayı, kene kaynaklı hastalıklar değişebilir, ancak bunun insan enfeksiyon oranında bir artışa dönüşüp dönüşmediği bilinmemektedir.

🔎Borrelia ile enfeksiyonun teşhis edilmesi ve tanımlanması zor olduğu için, hiçbir organizasyon dünya çapında kaç kişinin enfekte olduğunu bilmiyor



⏩  Devam Edecek ...🔜




Görüşmek üzere hoşkalın





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorum Kuralları:
-Lütfen reklam ve tanıtım içeren yorumlar yapmayınız.
-Küfür ve hakaret içeren yorumlar yapmayınız.
-Sadece konu ile ilgili yorumlara cevap verilir.