ALA ve NAC ..Yani alfa lipoik asit ve
N-asetil sistein. Bu ve bundan sonraki birkaç gönderimde bu ikisinden detaylıca
bahsedeceğim. İkisi de çok önemli.
Antioksidan
denilince,
karaciğer detoksifikasyonu denince, şelasyon denilince, glutatyon denince ilk
aklımıza gelenlerden biri de Alfa Lipoik Asit nam-ı diğer ALA.
Geçirgen bağırsak, haşimato, egzama vb otoimmun
kronik hastalıklar vücutta serbest radikal hasarının arttığının da bir
göstergesidir. Bu nedenle bu hasarı azaltmak için daha çok antioksidana
ihtiyacımız oluyor. Hücreleri korumanın temel yolu budur.
Alfa lipoik asit vücut tarafından doğal üretilen bir maddedir.
Ancak yaş ilerledikçe üretimi azalır. Kükürt içeren bir yağ
asididir. Karbonhidrat metabolizmasında bir ko-enzim olarak işlev görür ve hücresel süreçte glikozu (kan şekeri) enerjiye dönüştüren anahtar bir metabolit olan asetil CoA'nın sentezi için gereklidir.
Hem suda hem yağda çözünebilir. Bu önemli çünkü hem hücrelerimizin yağlı dış yüzeyinde etkilidir hem de iç yüzeyindeki sulu kısımda.
S ve R olmak üzere iki formu vardır. S sentetik, R doğal aktif formudur. R formu daha hızlı emilir ve yarı ömrü kısadır. Bu tür takviyeler satın alırken hem formu hem de menşei iyice incelenmeli. Çin menşeili takviyelerden ben kaçınıyorum. Takviyede Avrupa/Amerika menşei tercih ediyorum. (Bu arada Ocean markasının R-Alfa Lipoik asit i artık Türkiye'de mevcut) Doctor's Best gibi kimi markalarda ise iki form kombine olup %50 sentetik ve %50 R formu mevcuttur.
Hem suda hem yağda çözünebilir. Bu önemli çünkü hem hücrelerimizin yağlı dış yüzeyinde etkilidir hem de iç yüzeyindeki sulu kısımda.
S ve R olmak üzere iki formu vardır. S sentetik, R doğal aktif formudur. R formu daha hızlı emilir ve yarı ömrü kısadır. Bu tür takviyeler satın alırken hem formu hem de menşei iyice incelenmeli. Çin menşeili takviyelerden ben kaçınıyorum. Takviyede Avrupa/Amerika menşei tercih ediyorum. (Bu arada Ocean markasının R-Alfa Lipoik asit i artık Türkiye'de mevcut) Doctor's Best gibi kimi markalarda ise iki form kombine olup %50 sentetik ve %50 R formu mevcuttur.
ALA lipofilik özellikleri nedeniyle,
kan-beyin bariyerini kolayca geçebilir ve merkezi sinir sistemindeki serbest
radikal toksinleri temizleyebilir. ALA, sinir dokularındaki glutatyon düzeylerini büyük ölçüde
arttırır ve böylece sinirleri oksidasyonun toksik ürünlerinden korur. Glutatyon bir çok toksine karşı kullanılan bir silahtır.
Alfa lipoik asit takviyesi kan şekerini düşüren etkisi ile de
bilinir. Zaten biraz sonraki çeviride bu konuya epey detaylı değineceğim. Ancak
takviye formunun aç karna alınması tavsiye edildiği için bu bilgi aklınızda olsun.
Yine takviye formunu B vitamin kompleksi ile birlikte kullanmak gerekiyor. Çünkü ALA
vücuttan B vitaminlerini azaltabiliyor.
Ayrıca karaciğer hastalıklarının tedavisinde ALFA LİPOİK ASİT, SELENYUM ve MILK THISTLE den
oluşan üçlü kombinasyonunun kullanıldığı bir protokol var. Burt Berkson
protokolü. Bunu da mutlaka incelemenizi öneririm.
Bu kadar ön bilgiden sonra daha detaylı ve kanıt temelli derleme çevirimize geçebiliriz.Şimdiden iyi okumalar.
🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾
ALFA-LİPOİK ASİT (ALA) NEDİR?
+ DOZAJ VE YAN ETKİLER
NELERDİR?
Lipoik
asit,
vitamin metabolizmasından mitokondriyal solunuma kadar bir dizi temel
fonksiyona sahip doğal bir antioksidan
ve antienflamatuar YAĞ ASİDİDİR.
Bu bileşiğin nasıl çalıştığı ve diyetinize
nasıl daha fazla ekleneceği hakkında daha fazla bilgi edinmek için bu gönderiyi
sonuna kadar okuyun.
LİPOİK ASİT NEDİR?
Alfa-lipoik asit (ALA), R-lipoik asit veya tiyotik
asit (thioctic acid) olarak da bilinen lipoik asit (LA), vücudun her
hücresinde bulunan disülfür içeren
bir bileşiktir [1] [2].
Bazıları buna “evrensel antioksidan” diyor [3].
ALA esansiyel
bir yağ asidi olarak kabul edilir, yani insan vücudunun ihtiyacı vardır.
LİPOİK ASİTİN ÖNEMLİ
FONKSİYONLARININ LİSTESİ:
üLipoik
asit birkaç reaktif oksijen türünü (ROS)
temizler/süpürür [1].
üLipoik
asit hem yağda hem de suda çözünür antioksidan vitaminlerin (C ve E vitaminleri gibi) yenilenmesine
yardımcı olur [1, 2].
üLipoik
asit şeker ve yağ metabolizmasını
iyileştirir [2].
üLipoik
asit, mitokondriyal fonksiyonu
iyileştiren mitokondriyal solunum enzimleri için temel bir kofaktördür [5]. Lipoik asit, yaşlanma
sürecinde ürettikleri daha yüksek ROS seviyelerine karşı koruyarak mitokondriye
“gençleştirici” bir etki uygular [6].
üLipoik
asit ayrıca antioksidan aktivitesinden bağımsız olarak anti-inflamatuar etkiye sahiptir [3].
İNSAN VÜCUDUNDA LİPOİK ASİT
ÜRETİMİ
Sağlıklı bir vücut, enerji gereksinimlerini
karşılamak için yeterli lipoik asit yapar; bu nedenle, bunu takviye etmek için
günlük bir gereklilik yoktur. Bununla birlikte, çeşitli tıbbi durumlara düşük
seviyelerde lipoik asit - özellikle diyabet,
karaciğer sirozu ve kalp hastalığı eşlik ediyor gibi görünmektedir [2].
Avrupa'nın bazı bölgelerinde, lipoik asit diyabetik nöropatinin tedavisi
için onaylanmıştır. İnsülin
duyarlılığını arttırdığı, uzuvlardaki mikrosirkülasyonu iyileştirdiği ve
nöropatik semptomları azalttığı gösterilmiştir [1, 7].
Ayrıca, vücutta üretilen lipoik asit yaşla birlikte azalır ve bu da serbest radikal kaynaklı hasarı artırabilir. Hayvan
modellerinde lipoik asit takviyesi de ömrünü uzattı ve nörolojik hasarı önledi
[3].
Lipoik asit, her hücrenin içinde bulunan bir
antioksidan bileşiktir. Birçok enzimatik
reaksiyon için gereklidir ve insan vücudunun normal işlevi için gereklidir.
ANTİOKSİDAN AKTİVİTE
üLipoik
asit birkaç reaktif oksijen türünü (ROS)
temizler [1].
üEk
olarak, lipoik asit, iki temel anti-aging sağlığı teşvik eden bileşik olan glutatyon ve koenzim Q10 gibi diğer
antioksidanların aktivitesini arttırır [10].
üLipoik
asit, glutatyon peroksidaz aktivitesini eski haline getirerek yaşla birlikte azalan doku GSH düzeylerini
arttırır [6].
Kanser Araştırması
Bu ilk çalışmalar, lipoik asidin kanser
araştırmalarında daha ileri çalışmalar için uygun olduğunu göstermektedir.
Kanser hastalarına ALA takviyesi önermek için bir dayanak yoktur. Birçok
bileşiğin hücre çalışmalarında “anti-kanser etkileri” olduğu görülmekle
birlikte, hayvanlarda veya insanlarda kansere karşı bir şey yapamamaktadır.
Hücre temelli ve hayvan modeli çalışmaları, lipoik asidin kanserin başlamasını ve
yükselme aşamalarını inhibe edebileceğini öne sürmektedir [11].
ALA ayrıca akciğer ve meme kanseri hücreleri üzerindeki potansiyel etkileri
için de çalışılmıştır [12, 13].
İLERİ ARAŞTIRMA BAŞLIKLARI
Antioksidan
ve antienflamatuar etkileri nedeniyle, lipoik asit şu anda
çeşitli sağlık koşulları bağlamında araştırılmaktadır.
Bu koşulların çoğunun sadece tek bir
çalışması olduğunu unutmayın, yani kanıtlar hastalar için ALA'yı önermek için
şimdilik yeterli bir yere yakın değildir.
Koşulların
bazıları aşağıda listelenmiştir:
àHipotiroidizm: Subklinik hipotiroidili
hastalarda lipoik asit, oksijenden
türetilmiş serbest radikalleri azaltarak endotel fonksiyonunu geliştirmiştir [14].
àHIV enfeksiyonu: Oldukça aktif antiretroviral
tedaviye yanıtsızlık öyküsü olan insan immün yetmezlik virüsü (HIV) ile enfekte
olmuş kişilerde lipoik asit glutatyon
düzeylerini arttırmıştır ve lenfosit proliferasyonunu arttırmış veya
stabilize etmiştir [15].
àKaraciğer Cerrahisi: Lipoik asit, karaciğer cerrahisi geçiren insanlarda
karaciğerin iskemisini / reperfüzyon hasarını azalttı [17].
àKalp Cerrahisi: Koroner kalp hastalığı olan
ve koroner arter baypas doku nakli operasyonu planlanan hastalarda lipoik asit
vücuttan kan uzaklaştırıldığında iltihaplanmayı önemli ölçüde azalttı
(ekstrakorporeal dolaşım) [18].
àYüksek fruktozlu mısır
şurubunun neden olduğu pankreatik hasar:
Lipoik asit metabolik değişiklikleri ve pankreatik lezyonları iyileştirdi [19].
àPeriferik Arter Hastalığı: 3 aylık lipoik asit
takviyesi, periferik arter hastalığında yürüme toleransını iyileştirmiştir ve
ağrı başlangıcını geciktirmiştir [20].
àAkut Koroner Sendrom: Lipoik asit, akut koroner
sendromu (ACS) doğrulanmış hastalarda oksidatif
stresi iyileştirmiştir [21].
àTakotsubo Sendromu: Takotsubo sendromu, stres
kaynaklı kalp kası hasarının bir şeklidir. Lipoik asit, Takotsubo sendromlu hastaların kalplerinde adrenerjik sinir hücrelerinin
innervasyonunu geliştirdi [22].
àKalp Yetmezliği: Lipoik asit, kalp hücresi ölümünü önledi [6], progresif kalp
yeniden şekillenmesini önledi ve hayvan çalışmalarında kalp fonksiyonlarını
iyileştirdi [6].
àKoku Kaybı: Üst solunum yolu
enfeksiyonları bazen koku duyusunun kaybına neden olur. Lipoik asit koku alma fonksiyonunu iyileştirir [23].
àİdiyopatik dysgeusia: İdiyopatik dysgeusia olan
hastalarda, değişmiş bir tat algısı olup, lipoik asit önemli semptomatik
iyileşmelerle ilişkilendirilmiştir [24].
àOrak Hücre Hastalığı: Orak hücre hastalığı
olan hastalarda lipoik asit, bir hasta grubunu yağ ve proteinlerin oksidatif
hasarından korumuştur [25].
àPolikistik over sendromu: Lipoik asit ve d-chiro-inositol (DCI) kombinasyonu, polikistik over
sendromlu kadınlarda klinik ve metabolik sağlığı iyileştirdi [26]. Miyosinositol ve
lipoik asit takviyesi, in vitro fertilizasyon uygulanan PCOS kadınlarında üreme
sonuçlarını ve metabolik profilleri geliştirmiştir [27].
àKronik Omurilik Yaralanması: Kronik omurilik
yaralanması olan erkeklerde lipoik asit açlık
kan şekerini, vücut ağırlığını, BMI, bel çevresini ve kan basıncını düşürür. Lipoik
asit gıda alımını da azaltmıştır [28].
Lipoik Asit Mekanizmaları
Antioksidanlar ve antioksidan enzimler:
üNrf-2'yi
artırır [34].
Oksidatif stres belirteçleri:
Enflamasyon:
üHem Th1 hem de Th2 sitokinlerini azaltır [36].
Yağ metabolizması:
üEsterleştirilmemiş
yağ asitlerini (NEFA) ılımlı olarak azaltır [45].
Kardiyovasküler sistem:
Beyin fonksiyonu:
üHipokampustaki
asetilkolin (ACh) ve kolin asetiltransferazı (ChAT) arttırır ve asetilkolinesterazı (AChE) azaltır
[30].
Hücreler ve mitokondri:
üBcl-2'yi
artırır [31].
üBax,
kaspaz-3 ve kaspaz-9 aktivitesini azaltır
[31].
üPGC-l
α (PPARGC1A), TERT'yi artırır [34].
Beslenme
• Bitkisel yağlar [4]
• Balık ve deniz ürünleri [4]
• Kabuklu yemişler ve tohumlar [4]
• Sebzeler (ıspanak, brokoli, domates) [48].
• Et (böbrek, karaciğer, kalp) [48].
TAKVİYE DOZLARI
Mevcut takviyeler günde 600 - 1.800 mg arasında lipoik asit dozlarında bulunur [10]. Çalışmalar, artan
dozajı artmış yan etkilerin takip
edeceğini göstermektedir.
Oral lipoik asidin biyoyararlanımı yaklaşık % 30'dur [49]. Çalışmalar, bağırsak
emilimindeki bireysel farklılıklar nedeniyle pik kan lipoik asit
konsantrasyonlarında denekler arası değişkenlik olduğunu göstermektedir [50].
POTANSİYEL RİSKLER VE YAN ETKİLER
Ürtiker ve kaşıntı en yaygın yan etkilerdir,
ancak genellikle hafiftirler ve kendi başlarına geçerler [5].
Ayrıca bulantı, kusma ve vertigo gibi yan
etkiler lipoik asit dozuna bağlı bir artış ile ilişkilidir [51]. 1.200 mg ve 1.800
mg'ın daha yüksek dozlarının daha sık olumsuz etkileri vardır [52]. Optimum risk / fayda oranını sağlayan günde bir kez 600 mg'lık bir oral
doz görülmektedir [51].
Bu özellikle 600 mg dozun iyi tolere edildiği
yaşlı popülasyonda geçerlidir, ancak daha yüksek dozlar dayanılmaz kızarmaya ve
dayanılmaz üst gastrointestinal yan etkilere neden olmuştur. Ancak,
gastrointestinal profilaksi ilaçları alan deneklerde üst gastrointestinal yan
etki görülmemiştir [53].
Lipoik asit (olası aşırı doz) çocuklarda
refrakter konvülsiyonlara neden olabilir [54].
Farelerde yapılan bir çalışma, profilaktik ve bol miktarda lipoik asit
alımının yağlı karaciğer ve karaciğer hasarına neden olduğunu
düşündürmektedir [55].
İnsanlarda akut kolestatik hepatite
neden olan kaydedilmiş bir tek lipoik asit vakası vardır [56]. Uzun süreli lipoik
asit takviyesi ile kolesterol ve karaciğer enzimlerini izlemek ihtiyatlı
olabilir.
Son olarak, sıçanlarda lipoik asidin demirin emilimini azalttığı gösterilmiştir.
Lipoik asit takviyesi potansiyel olarak demir eksikliği
anemisini tetikleyebilir [57]. Yine de insanlarda
böyle bir olay bildirilmemiştir.
Olumsuz
olaylardan ve beklenmedik etkileşimlerden kaçınmak için ALA takviyesi
kullanmadan önce doktorunuzla konuşun. Lipoik asit takviyesinin en
yaygın yan etkileri kaşıntıdır, bazı insanlar da bulantı, kusma ve vertigo
yaşar.
Devamı ve detayı bir sonraki gönderide..
Bitirmeden önce bir youtube kanalı önermek istiyorum. Kime ?? Yogaya ilgi duyanlara, evde yoga yapmak isteyenlere, meditasyon düzeni kurmaya çalışanlara. Bloğumda bahsettiğim bütün takviyelerden , external kullanılan her şeyden daha önemlisi iç dengenin sağlanması, stres yönetimi. Buna giden yollardan birisi de meditasyon. Bu illaki yoga olmak zorunda değil tabiki ama benimkisi sadece bir öneri , iyi bir başlangıç olabilir ⇒ Buyrun.
Sevgiler.
🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬🐬
Devamı ve detayı bir sonraki gönderide..
Bitirmeden önce bir youtube kanalı önermek istiyorum. Kime ?? Yogaya ilgi duyanlara, evde yoga yapmak isteyenlere, meditasyon düzeni kurmaya çalışanlara. Bloğumda bahsettiğim bütün takviyelerden , external kullanılan her şeyden daha önemlisi iç dengenin sağlanması, stres yönetimi. Buna giden yollardan birisi de meditasyon. Bu illaki yoga olmak zorunda değil tabiki ama benimkisi sadece bir öneri , iyi bir başlangıç olabilir ⇒ Buyrun.
Sevgiler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum Kuralları:
-Lütfen reklam ve tanıtım içeren yorumlar yapmayınız.
-Küfür ve hakaret içeren yorumlar yapmayınız.
-Sadece konu ile ilgili yorumlara cevap verilir.